Η Νίσυρος λόγω οτι πρόκειται για ένα ηφαιστειακό νησί με ιδιαίτερο γεωλογικό και πολιτισμικό ενδιαφέρον, προσφέρεται για διάφορες δραστηριότητες που ξεφεύγουν απο το φάσμα του μαζικού τουρισμού. Η Νίσυρος είναι νησί ιδανικό για εναλακτικές μορφές τουρισμού όπως: συνεδριακός, θρησκευτικός, ιαματικός, περιπατητικός, καταδυτικός, γαστρονομικός κ.α.
Δραστηριότητες για επισκέπτες
Συνεδριακός τουρισμός
Η Νίσυρος, με το ιδιαίτερο φυσικό κάλλος που διαθέτει, το ηφαίστειο, το Παλιόκαστρο, τα μοναστήρια, τα εκκλησάκια, με το επιστημονικό ενδιαφέρον που προκαλούν σε πληθώρα επιστημονικών πεδίων (ηφαιστειολογία, γεωλογία, σεισμολογία, ενέργεια, γεωθερμία, οικολογία, περιβαλλοντολογία, αρχαιολογία κλπ), μπορεί να αποτελέσει σημαντικό συνεδριακό προορισμό.
Σήμερα η Νίσυρος μπορεί να φιλοξενήσει συνέδρια των 200 ατόμων σε Δημοτικά κτίρια διαμορφωμένα κατάλληλα για το συγκεκριμένο σκοπό, αποτελεί δε προτεραιότητα της Δημοτικής Αρχής, η κατασκευή υπερσύγχρονου συνεδριακού κέντρου – πολυχώρου, ικανού να φιλοξενήσει μεγάλα συνέδρια, εκθέσεις, και πολιτιστικές εκδηλώσεις γενικότερα.
Θρησκευτικός τουρισμός
Σε όλη τη μακραίωνη ιστορία της, η Νίσυρος υπήρξε ένας τόπος με έντονη πνευματικότητα και θρησκευτικότητα. Απόδειξη, οι πολυάριθμοι τόποι λατρείας, όπως μαρτυρούν τα απομεινάρια ναών, οι αμέτρητοι ναοί της βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου, τα ταπεινά εκκλησάκια που είναι διάσπαρτα στην ύπαιθρό της.
Μένει έκπληκτος κανείς, μπροστά στην ποικιλία και την ομορφιά του θρησκευτικού συναισθήματος που εκφράστηκε στο νησί μας ανά τους αιώνες με τα πολυάριθμα μοναστήρια, εκκλησάκια, ασκηταριά και αντικείμενα απαράμιλλης θρησκευτικής τέχνης (όπως βυζαντινές εικόνες, αγιογραφίες, ξυλόγλυπτα τέμπλα, λιθόγλυπτα κ.α.), που συνθέτουν ένα μωσαϊκό σπάνιας ομορφιάς. Αυτή η ομορφιά τονίζεται ακόμα περισσότερο από το γεμάτο εναλλαγές και εκπλήξεις φυσικό τοπίο του νησιού μας.
Η γνωριμία με τα θρησκευτικά μνημεία και τις ιερές μνήμες της Νισύρου, αλλά και η βαθειά αίσθηση που αυτά μεταδίδουν, συνδέεται με την αναζήτηση ενός διαφορετικού τρόπου ζωής, βασισμένου στις αυθεντικές παραδοσιακές αξίες. Γι’ αυτό και τα μνημεία αυτού του τόπου δεν αποτελούν απλά μουσειακά στοιχεία ή άψυχους μεταδότες πληροφοριών. Αντίθετα, είναι μία έντονη παρουσία στην πολιτιστική παράδοση του νησιού, μια κατάθεση ψυχής, ελπίδας και ανανέωσης και ως εκ τούτου μπορούν και στις ημέρες μας να εμπνέουν και να δίνουν ένα διαφορετικό νόημα της ζωής στον επισκέπτη του νησιού.
Πόλο έλξης επισκεπτών αποτελούν όλα σχεδόν τα πανηγύρια που διοργανώνονται στο νησί.
-
Στις 30 Ιουνίου, στο χωριό Πάλοι γίνεται πανηγύρι και τιμάται η ημέρα των Αγίων Αποστόλων.
-
Στις 26-27 Ιουλίου, στην τοποθεσία Αυλάκι γίνεται πανηγύρι στη γιορτή του Αγίου Παντελεήμονα .
-
Στις 14-15 Αυγούστου η διοργάνωση πανηγυριού από την Ιερά Μόνη Παναγίας της Σπηλιανής στο Μανδράκι, με προσέλευση κόσμου από όλα τα Δωδεκάνησα, αποτελεί τη σημαντικότερη εκδήλωση που πραγματοποιείται στη Νίσυρο.
-
Στις 14-15 Αυγούστου διοργανώνεται πανηγύρι από την Ιερά Μονή Παναγίας Κυράς.
-
Στις 22-23 Αυγούστου γίνεται πανηγύρι στην Ιερά Μονή Παναγίας Κυράς για τον εορτασμό των εννέα ημερών από την Κοίμηση της Θεοτόκου.
-
Στις 8 Σεπτεμβρίου εορτάζεται το Γενέσιο της Θεοτόκου στον Εμπορειό.
-
Στις 13-14 Σεπτεμβρίου γίνεται πανηγύρι στη Μονή Τιμίου Σταυρού στο ηφαίστειο.
-
Στις 25-26 Σεπτεμβρίου το πανηγύρι για την εορτή του Άγιου Ιωάννη του Θεολόγου στο μοναστήρι που βρίσκεται στο χωριό Νικειά.
-
Στις 7-8 Νοεμβρίου, στο χωριό Εμπορειός, γίνεται πανηγύρι στην εορτή του Αρχάγγελου Μιχαήλ.
-
Στις 21 Νοεμβρίου πανηγύρι στα Εισόδια της Θεοτόκου στο χωριό Νικειά.
Εξαιρετική εποχή για την παρουσία σας στη Νίσυρο είναι η εποχή του Πάσχα, τόσο τη Μεγάλη Εβδομάδα όσο και την εβδομάδα μετά τη Λαμπρή.
Ιαματικός τουρισμός
Οι άφθονες θερμές πηγές είναι ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της Νισύρου. Σε πολλά σημεία κατά μήκος των ακτών του νησιού αναβλύζει ζεστό νερό, σε θερμοκρασίες που κυμαίνονται από 30 έως 61 βαθμούς. Πρόκειται για ανάμειξη θαλασσινού και βρόχινου νερού με τα γεωθερμικά ρευστά του ανώτερου θερμού ορίζοντα. Αυτά, θερμά και ελαφρότερα, καταφέρνουν να φτάσουν κοντά στην επιφάνεια ακολουθώντας τα μεγάλα ρήγματα και ρωγμές της περιοχής.
Οι πιο γνωστές από τις θερμές πηγές είναι αυτές των Λουτρών, 1500 μέτρα βόρεια από το Μανδράκι και της Θερμιανής, δίπλα στο εκκλησάκι της Παναγιάς της Θερμιανής, στη βόρεια άκρη του χωριού των Πάλων. Και οι δύο κατατάσσονται στις «ιαματικές υδροθειούχες αλιπηγές».
Η πηγή της Θερμιανής είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Η επιγραφή που βρέθηκε στα ερείπια της μεγάλης στοάς των Ρωμαϊκών λουτρών τα οποία λειτουργούσαν στην ίδια περιοχή «Ολβιος άνερ ός κατ’ ελάινον ουδόν Ιπποκράτους βαλανείων νοσειρών νόσων ώδ’ έσσεται» (Ευτυχισμένος ο άνδρας που θα γίνει έτσι (θα ιαθεί), [μόλις διαβεί] το ελέινο (από ξύλο ελιάς) κατώφλι των λουτρών του Ιπποκράτη [που ξεπλένουν] τις βλαβερές αρρώστιες) ενισχύει την άποψη ότι ο πατέρας της ιατρικής Ιπποκράτης είχε διαλέξει την πηγή αυτή της Νισύρου σαν ιαματικό λουτροθεραπευτικό κέντρο. Στην ίδια πηγή αναφέρεται πιθανά και ο Buondelmonti σαν ιαματικά λουτρά:
Ad trionem in pede montis, contigua maris, spelunca consistit, ad quam circumstantes, doloribus oppressi, accedunt, et, diu morati, in patriam incolumes reventuntur.
Στην κοντινή ακτή, στις παρυφές του βουνού, υπάρχει μια σπηλιά όπου όσοι υποφέρουν από πόνους έρχονται να γιατρευτούν, μένουν για κάποιο διάστημα και κατόπιν αναχωρούν υγιείς.
Η τελευταία περίοδος κατά την οποία λειτούργησε θεραπευτικό κέντρο στην περιοχή είναι από το 1895 έως τις αρχές της δεκαετίας του ’30, τα γνωστά «Λουτρά Παντελίδη».
Σήμερα έχουν αναστηλωθεί τα παλαιά λουτρά, δεν είναι όμως ακόμη έτοιμα να λειτουργήσουν. Η θερμοκρασία της πηγής είναι 33 βαθμοί, αναμένεται όμως να αυξηθεί κατά 8-10 βαθμούς εάν αντληθεί το νερό.
Τα νερά της θερμής πηγής των Λουτρών εκμεταλλεύονται τα Δημοτικά Λουτρά Μανδρακίου από το 1872. Είναι φημισμένες οι θεραπευτικές της ιδιότητες στις ρευματοπάθειες, αρθροπάθειες, δερματικές παθήσεις και παθήσεις του κυκλοφοριακού συστήματος. Η μέγιστη θερμοκρασία της πηγής είναι 46 βαθμοί.
Μια τρίτη γνωστή θερμή πηγή είναι αυτή στον όρμο του Αυλακιού. Τα νερά της είχαν χρησιμοποιηθεί για λουτροθεραπείες πριν εγκαταλειφθεί ο οικισμός. Το ζεστό νερό αναβλύζει σήμερα μέσα στη θάλασσα και η μέγιστη θερμοκρασία του είναι 61 βαθμοί.
Πέραν των θερμών πηγών, στη Νίσυρο υπάρχουν πολλές θέσεις όπου αναδύεται θερμός ατμός. Δύο από αυτές τις θέσεις χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν ως φυσικές σάουνες. Η κυριότερη, και γνωστή από την αρχαιότητα, είναι στη θέση Πυριά, όπου σώζεται ακόμα ο θάλαμος των ατμόλουτρων και διπλανά βοηθητικά των λουτρών κτίσματα. Η άλλη θέση βρίσκεται στην είσοδο του οικισμού Εμπορειός. Η θερμοκρασία των ατμών είναι 34-35°C.
Καταδυτικός τουρισμός
Ο βυθός της Νισύρου είναι από τα λίγα μέρη στον κόσμο οπου μπορεί κανείς να καταδυθεί σε ενεργό υφαίστειο και να κολυμπήσει αναμεσα σε φυσαλίδες που βγαίνουν απο τα έγκατα της γής. Η εξαιρετική ορατότητα που φτάνει και τα 40 μέτρα ειναι ιδανική για να μπορεσέτε να απολαύσετε μαγευτικά ηφαιστειογενή τοπία κατω απο την επιφάνεια της θάλασσας. Υποθαλάσια ρήγματα, σπηλιές, κρατήρες περιμένουν να εξερευνηθούν με αυτόνομη αλλα και με ελεύθερη κατάδυση. Η εξαιρετική βιοποικιλότητα επίσης είναι δυνατή να προκαλεσει μεγαλες εκπλήξεις και συγκινήσεις. Στον βυθό της Νισύρου μπορείτε να δείτε ατελείωτα λιβάδια ποσειδωνίας, κοπάδια μεσογειακού μπαρακούντα, μαγιάτικα, χταπόδια, καβούρια ερημίτες, πολύχρωμα γυμνοβράγχια, ροφούς και οτιδήποτε άλλο ηπάρχει στην μεσόγειο είναι πιθανό να το συναντήσετε.